Transport lotniczy towarów niebezpiecznych
Od 1 stycznia 2023 r. obowiązują zmienione regulacje prawne dotyczące transportu lotniczego materiałów niebezpiecznych. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2022 r. o transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną formalizuje przepisy dotyczące zasad, wymagań, obowiązków i ograniczeń w transporcie lotniczym towarów niebezpiecznych.
Nakłada także sankcje za naruszenie wymagań w ramach nadania lub realizacji transportu ukrytych lub niezdeklarowanych materiałów niebezpiecznych w transporcie lotniczym zarówno dla nadawcy, jak i operatora realizującego transport.
Odpowiedzialność Nadawcy i operatora logistycznego
Nadawcą w definicji Ustawy jest osoba fizyczna podpisana pod dokumentem przewozowym lub innym dokumentem towarzyszącym przesyłce zawierającej materiały niebezpieczne. Oznacza to, że odpowiedzialność za transport towarów niebezpiecznych ponosi zarówno osoba podpisana pod Deklaracją DG Nadawcy (Dangerous Goods Shipper’s Declaration), jak i wystawca listu lotniczego (operator logistyczny).
Podstawą prawną regulującą przewóz materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną jest konwencja chicagowska, tj. Konwencja o międzynarodowym lotnictwie cywilnym z 1944 r. w tym jej załącznik: Bezpieczny transport materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną. Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego (ICAO) rozszerzyła treść tych przepisów o Instrukcje Techniczne bezpiecznego transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną (Doc 9284-AN/905), które są na bieżąco aktualizowane i obowiązują do dziś. Użytkownikami przepisów są państwowe organa władzy regulujące prawo. W Polsce jest to Urząd Lotnictwa Cywilnego.
Obowiązki Nadawcy
W świetle nowych wymagań – zgodnie z ustawą z dnia 5 sierpnia 2022 r. oraz obowiązujących procedur (Konwencja o międzynarodowym lotnictwie cywilnym oraz Instrukcje Techniczne bezpiecznego transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną) – przed nadaniem przesyłki do transportu drogą powietrzną w 2023 r. nadawca jest zobowiązany:
-
sprawdzić, czy materiały niebezpieczne nie są zabronione do transportu drogą powietrzną;
-
sklasyfikować materiały niebezpieczne i przedstawić ich ilość;
-
opakować towar i oznaczyć przesyłki z materiałami niebezpiecznymi zgodnie z obowiązującymi Instrukcjami Technicznymi dla towarów niebezpiecznych w transporcie lotniczym, w tym zastosować opakowania certyfikowane, jeśli taka konieczność wynika z Instrukcji Technicznych;
-
oznakować przesyłkę w języku angielskim oraz w językach, które mogą być wymagane przez państwo pochodzenia i oznakować etykietami w odniesieniu do materiałów niebezpiecznych, zgodnie z wymaganiami;
-
w przypadku przesyłki niebezpiecznej lub baterii w transporcie lotniczym na wyłączeniu przedstawić dokumenty Karta Charakterystyki Substancji (Safety Data Sheet).
Szkolenie: bezpieczny transport lotniczy towarów niebezpiecznych
Istotną zmianą w przepisach jest to, że w 2023 r. nadawca (osoba fizyczna podpisana pod dokumentem przewozowym lub innym dokumentem towarzyszącym przesyłce zawierającej materiały niebezpieczne), wysyłający materiał niebezpieczny z terytorium Polski, jest zobowiązany ukończyć szkolenie z zakresu bezpiecznego transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną z wynikiem pozytywnym oraz zostać wpisany w wykazie nadawców na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego, prowadzonym przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Szkolenie jest ważne przez 24 miesiące i wymaga odnawiania.
Deklaracja DG Nadawcy
Nadawca wysyłający przesyłki z materiałami niebezpiecznymi, dla których jest wymagana Deklaracja DG Nadawcy (Dangerous Goods Shipper’s Declaration) powinien wypełnić ten dokument w języku angielskim oraz dostarczyć go w dwóch egzemplarzach.
Wymagania w zależności od rodzaju wysyłanych materiałów niebezpiecznych
Podstawowe czynności, jakie muszą być wykonane przez każdego nadawcę przed zleceniem transportu towarów niebezpiecznych drogą powietrzną są zależne od zakresu wysyłanych towarów niebezpiecznych. Podzielone są one na 4 rodzaje: przesyłka DGR (pełen DGR), przesyłka z materiałem niebezpiecznym na wyłączeniu (DG Excepted Quantities), przesyłki z materiałem niebezpiecznym w ilości ograniczonej (DG Limited Quantities) oraz przesyłki zawierające baterie.
W sytuacji, kiedy dla towaru niebezpiecznego nie jest wymagana Deklaracja DG Nadawcy, wówczas nadawca jest zobligowany do wypełnienia Oświadczenia Nadawcy oraz przedstawienia do wglądu kopii aktualnego certyfikatu DGR pracownika odpowiedzialnego za przygotowanie przesyłki niebezpiecznej do transportu lotniczego.
Klienci przed przekazaniem przesyłki niebezpiecznej do transportu drogą powietrzną firmie Kuehne+Nagel powinni zapoznać się z broszurą informacyjną, wyjaśniającą jakie wymagania powinny zostać spełnione, aby zrealizować transport towarów niebezpiecznych drogą lotniczą.
Webinarium: Transport materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną – nowe wymagania dla nadawców i operatorów
25 maja 2023 r. przeprowadziliśmy webinarium na temat nowych wymagań dla nadawców i operatorów, podczas którego omówiliśmy:
- najważniejsze zmiany dotyczące obsługi przesyłek niebezpiecznych w transporcie lotniczym,
- zakres odpowiedzialności nadawców wg treści ustawy,
- wykaz naruszeń i obowiązki uczestników procesu obsługi DGR w transporcie powietrznym.
Webinarium było prowadzone przez partnera Kuehne+Nagel, firmę SafeCargo. Podczas sesji Q&A prelegenci odpowiadali na pytania uczestników (zobacz odpowiedzi).