Jak zbudować i utrzymać odporny łańcuch dostaw

Dla przedsiębiorstw w każdym sektorze sensowne jest staranne zrównoważenie podaży i popytu na ich towary i usługi. W globalnej gospodarce nabywcy, sprzedawcy, dostawcy, detaliści, producenci i spedytorzy tworzą złożony, wzajemnie powiązany łańcuch dostaw. Do podstawowych czynników sukcesu należą: utrzymanie niskich kosztów, krótkich terminów, niskich stanów magazynowych i wysokiego poziomu zadowolenia klienta.

Wyzwanie w świecie hołdującym zasadzie „wystarczająco i na czas” polega na tym, by starannie zarządzana równowaga między kosztami a wydajnością nie została zakłócona, bo skutki braku tej równowagi mogą być poważne. Przykładem takiej sytuacji jest oczywiście pandemia COVID-19. Jednak to blokada Kanału Sueskiego, która wstrzymała 12% światowego handlu, jest być może lepszym przykładem zakłóceń, których liczba wydaje się wzrastać. 

Niedawny raport firmy McKinsey wykazał, że przewiduje się, iż zakłócenia trwające dłużej niż miesiąc będą powracać niemal co 3,5 roku, podczas gdy zakłócenia trwające 1-2 tygodnie będą występować co 2 lata. Prognozuje się również, że poważne wstrząsy w łańcuchu dostaw, takie jak pandemia COVID-19, będą się zdarzać co 5 lat. 

W tym kontekście odporność przedsiębiorstw staje się kluczowym czynnikiem nie tylko dla ich sukcesu, ale i dla przetrwania. W niniejszym artykule przeanalizujemy, co oznacza odporność dla zintegrowanych zespołów logistycznych i technologii, a także – gdzie w łańcuchu dostaw można znaleźć potencjalne punkty krytyczne. Zbadamy również, co oznacza najlepsza praktyka w kontekście zarządzania łańcuchem dostaw.

Czym tak naprawdę jest odporność? 

Wszyscy mamy dobre wyobrażenie o tym, jak wygląda odporna osoba. To ktoś o zdecydowanym, spokojnym, pozytywnym i proaktywnym nastawieniu. W przypadku biznesu wygląda to nieco inaczej. Gartner opisuje odporność w biznesie jako zdolność do przystosowania się do zmian strukturalnych poprzez modyfikację strategii łańcucha dostaw, produktów i technologii.  Nie brzmi to może tak godnie, jak cechy jednostki, ale pod tą definicją kryje się wiele warstw, na które składają się: wgląd w biznes, przewidywanie, planowanie, przejrzystość, szybkie myślenie, współpraca i odpowiednia technologia. Gdy te atrybuty są zintegrowane ze strategią łańcucha dostaw, każda firma jest w stanie szybko i dynamicznie zapobiegać zakłóceniom i sobie z nimi radzić.

Dlaczego odporność ma znaczenie?

Pandemia COVID-19, blokada Kanału Sueskiego, tragiczna eksplozja w porcie w Bejrucie, strajk w porcie w Sydney, konsekwencje Brexitu, regulacje i sankcje handlowe, szoki cenowe na rynku ropy naftowej, wojna w Ukrainie – zakłóceń w łańcuchu dostaw może być wiele, a ryzyko, jakie stanowią dla firmy, jest niezaprzeczalne. Zwiększone koszty wysyłki, nieterminowa realizacja zamówień, spadek sprzedaży, niedobory komponentów i surowców odbijają się na całym przedsiębiorstwie. Raport na temat zakłóceń w łańcuchu dostaw przygotowany przez McKinsey wykazał, że firmy mogą spodziewać się utraty 42% rocznego zysku EBITDA w każdej dekadzie właśnie z powodu wstrząsów w łańcuchu dostaw.

Przy zastosowaniu odpowiednich narzędzi, procesów, sposobu myślenia i doświadczenia, odporność umożliwia przedsiębiorstwu utrzymywanie zapasów na efektywnym poziomie oraz terminową i pełną realizację zamówień. Wzmocniony łańcuch dostaw daje zespołom więcej możliwości szybkiego działania, zapobiegania zakłóceniom i równoległego uruchamiania działań naprawczych, takich jak: planowanie zwiększonej sprzedaży, skracanie czasu realizacji zamówień, racjonalizacja kosztów, zapasów i poprawa przepływów pieniężnych.

Jak wygląda odporny łańcuch dostaw?

Budowanie operacji z perspektywicznym, proaktywnym podejściem do zakłóceń w łańcuchu dostaw wymaga połączenia odpowiednich narzędzi i właściwego zespołu. 

Twoje procesy, narzędzia i dostępne dane mogą być wykorzystane do budowania doświadczeń i przewidywania potencjalnych zakłóceń. Można je również wykorzystać do uzyskania dostępu do solidnych danych w czasie rzeczywistym, aby zapewnić wyraźną widoczność wszelkich zakłóceń i umożliwić szybsze i lepsze podejmowanie decyzji. W praktyce oznacza to, że w sytuacji wystąpienia zakłócenia, zespoły logistyki i łańcucha dostaw będą wiedziały, gdzie znajdują się przesyłki. Będą w stanie zidentyfikować ryzyko, na jakie mogą być narażone, a następnie wykorzystać dane do zdefiniowania i podjęcia decyzji dotyczącej tego, jak zarządzać zakłóceniami.

Z punktu widzenia całego zespołu, potrzeba doświadczonych ludzi, którzy otrzymają odpowiednie informacje, aby przewidywać i reagować na zakłócenia. Wymaga to silnego przywództwa, mocnych zespołów, ciągłego uczenia się i rozwoju, proaktywnego podejścia do rozwiązywania problemów oraz silnych, kompleksowych relacji z partnerami w łańcuchu dostaw. 
 

Proaktywne zarządzanie zakłóceniami

Gdy elementy odporności łańcucha dostaw są ustalone, pora zadać sobie pytanie, jak wygląda najlepsza praktyka, a także jakie kroki można podjąć, aby zacząć budować lepszą odporność? 

Ważne jest, aby wiedzieć, jakie mamy opcje. Należy nie tylko udokumentować dane i procesy postępowania w przypadku wystąpienia zakłóceń, ale również zakomunikować je wszystkim zainteresowanym stronom, aby wiedziały, gdzie szukać źródeł, do jakich partnerów się zwrócić, na jakie trasy przejść i jaki sprzęt będzie potrzebny.   

Opracuj swoje działania w sytuacjach kryzysowych z wyprzedzeniem i zleć ich zaprojektowanie w ramach agile workflow, tak aby role, obowiązki i działania w sytuacji kryzysowej były automatyczne. Połącz je z jasnymi, zwięzłymi procesami komunikacji kryzysowej. 

Ważne jest, aby działać szybko i zdecydowanie, gdy wystąpią zakłócenia. Kluczowe jest również ustalenie właściwej równowagi między szybką reakcją a pochopnymi działaniami. Ustal punkty dla działań, upewnij się, że Twoje zespoły wiedzą, czego oczekuje się od nich w zakresie czasu reakcji i kiedy jest właściwy moment na eskalację planów. Kluczem jest działać szybko, rozsądnie i zawsze pamiętać, że „perfekcja jest wrogiem dobra, jeśli chodzi o zarządzanie kryzysowe” (dr Mike Ryan, WHO). 

Kluczowe wnioski na temat odporności dla kierowników łańcucha dostaw

• Odporność pozostanie kluczowym czynnikiem sukcesu obecnie i w dłuższej perspektywie czasowej 
• Odporność nie pojawia się w momencie wystąpienia zakłóceń, ale wcześniej
• Budowanie odporności nie jest jednorazową naprawą, ale ciągłym procesem
• Każdy kryzys jest okazją do nauki

Dowiedz się więcej o naszym podejściu do zintegrowanej logistyki 4PL i tego, w jaki sposób zbuduje ona odporność łańcucha dostaw dla Twojej firmy, a także zobacz, jakie są 4 podstawowe cechy planowania awaryjnego dla odpornego łańcucha dostaw.