Transkrypcja podcastu Kuehne+Nagel, do którego zaprosiliśmy Agnieszkę Juszkiewicz, Project Development Manager w Kuehne+Nagel w Polsce.
Czym jest taryfikacja celna?
Taryfikacja celna jest to dopasowanie kodu taryfy do naszego towaru, do produktu, który sprowadzamy. Nie może być tak, że jeden produkt, towar, wyrób ma dwa odpowiedniki taryfy celnej. Zawsze musi być jeden i tylko jeden odpowiednik.
Jaki jest cel taryfikowania towarów?
Generalnie taryfa celna określa nam również stawki cła, które ciążą na danym towarze. Jeżeli zataryfikujemy dobrze nasz towar, będziemy wiedzieli, jaką stawką cła jest objęte - czy jest to 0%, 2,7%, 3,7%, 6,5%, 12%, 17%.
Czy te kody są wszędzie takie same, czy bywają różne?
W Unii Europejskiej system taryfikacji określa ISZTAR, dokładnie ISZTAR 4. Jest to taryfa celna wspólna dla całej Unii z jednakowymi stawkami cła. Stawki VAT-u oczywiście różnią się, w zależności od kraju.
Stawki VAT-u się różnią, ale sama taryfikacja nie?
Taryfikacja i stawki cła w całej Unii Europejskiej są identyczne.
A na świecie? Czy polskie śledzie będą miały ten sam kod w Polsce, co w Kolumbii?
Na poziomie czterech pierwszych cyfr muszą być te kody zgodne na całym świecie.
Czym jest biblia agentów celnych?
Taryfa celna jest zbudowana w taki sposób, że produkty najmniej rozwinięte są na samym jej początku. Produkty najbardziej rozwinięte technologicznie, najbardziej zaawansowane, są na jej końcu. Czyli od najmniej złożonych, jakimi są zwierzęta żywe do najbardziej złożonych. Zanim zaczniemy taryfikować nasz towar, należałoby się zapoznać właśnie z tą biblią taryfy celnej, czyli z uwagami do taryfy celnej i regułami nią rządzącymi. Jest takich reguł sześć i one określają to, w jaki sposób powinniśmy taryfikować, i gdzie szukać odpowiedzi, jeżeli dany towar właśnie pasuje nam do dwóch kodów taryfy celnej.
Czyli mamy te sześć punktów i tą bardzo długą listę możliwych produktów, importowanych bądź eksportowanych, i dlatego nazywasz to biblią agenta celnego?
Tak, powinien dokładnie znać, jakie są i jakie reguły rządzą taryfą celną, żeby towar prawidłowo zataryfikować, zaklasyfikować. Jeżeli towar nie podlega pod pierwszą reguły, schodzimy do drugiej, jeżeli nie podlega pod drugą, schodzimy do trzeciej. Trzecia ma kilka podpunktów. Tak, że po kolei wszystko przechodzimy zgodnie z literą prawa.
Zgłębimy ten temat. Załóżmy, że jesteśmy w Gdyni i chcemy eksportować śledzie w słoikach do Kolumbii. Wchodzę w sekcję pierwszą - zwierzęta żywe, produkty pochodzenia zwierzęcego. Mamy to – tak?
No prawie. Należy dalej zgłębiać temat.
Idziemy dalej. Zobaczymy czy dobrze to zrobiłem, czy nadaje się na agenta celnego. Mamy sekcję 03 ryby i skorupiaki, mięczaki i pozostałe bezkręgowce wodne.
Zgadza się.
Super. Potem mamy sekcję 0302 ryby świeże lub schłodzone z wyłączeniem filetów rybnych oraz pozostałego mięsa rybiego objętych pozycją 0304.
To należałoby sprawdzić, co występuje w pozycji 0304.
Czy to jest faktycznie potrzebne, żebyśmy aż tak szczegółowo taryfikowali towary?
Szczegółowo taryfikowane… Szczegółowy to był opis przy tym fotelu. Fotel dentystyczny i jest na to odpowiednio pozycja w taryfie celnej. Nie jest nam potrzebna wiedza czy zagłówek ma skórzany, czy nieskórzany. Najważniejsze, że to jest fotel stomatologiczny. Najczęściej on ma podpięte jeszcze różne urządzenia. Może się podnosić, opuszczać. Może być zagłówek przechylony albo postawiony do pionu w zależności od potrzeb. Ale ma on jeszcze najważniejszą funkcję - żeby ją spełniał, musimy mieć odpowiednie wyposażenie. Fotel stomatologiczny to nie jest tylko ten fotel, na którym siedzimy, tylko to są też tacki, które są do niego przyczepione, jak również urządzenie.
Który kod wymagany jest w zgłoszeniu celnym? Ten najbardziej szczegółowy? Ten sześciocyfrowy?
W zgłoszeniu celnym wymagany jest sześciocyfrowy - bodajże w eksporcie, ale w imporcie jest dziesięciocyfrowy.
Skąd wziąć tę taryfikację dziesięciocyfrową? Bo ja doszedłem do sześciu.
Należy dalej szukać. Szukaj głębiej.
Mówiliśmy, że taryfikacja celna występuje w dokumentach importowych i eksportowych. Jakie konsekwencje możemy ponieść, jeżeli ten kod ustalimy niewłaściwie?
Urząd celny ma określony czas na zweryfikowanie wstecznie naszych zgłoszeń celnych. Jeżeli kod jest niewłaściwy, zastosowany niewłaściwie i ma to wpływ na stawkę cła, urząd celny z urzędu przeprowadzi weryfikację takiego zgłoszenia, jak również wszystkich innych zgłoszeń dokonywanych w okresie do 3 lat wstecz posiadających ten sam kod i odprawianych przez daną firmę.
Jako początkujący importer bądź eksporter, kogo powinienem pytać o to, który kod jest właściwy dla mojego produktu?
Można doradzić się agenta celnego, ale to importer albo eksporter powinien znać właściwości swojego towaru. Powinien udzielić na tyle wyczerpującej odpowiedzi, żeby można było zataryfikować taki towar w jedną i tylko jedną pozycję.
W przypadku wątpliwości podatkowych mamy procedurę indywidualnej interpretacji podatkowej, która jest jako wiążąca. Czy tutaj mamy podobną procedurę z urzędem celnym, że możemy wystąpić o takie nadanie czy potwierdzenie naszych przypuszczeń, że ten kod jest właściwy?
Oczywiście, istnieje takie coś, jak wiążąca informacja taryfowa. Jest to decyzja wydawana przez urząd dla danego towaru. Należy przedstawić urzędowi celnemu wszystkie opisy towaru, dane techniczne, jeżeli to dotyczy tego towaru. I urząd celny na tej podstawie wyda wiążącą informację taryfową, która jest ważna przez 5 lat, o ile kod celny albo taryfa, nie ulegną zmianie.
Sprawdziłem też kawę, bo tematem przewodnim naszego podcastu jest przecież kawa - Logistyczne espresso. I z kawą jest o tyle łatwo, że są to ziarna do palenia, ziarna wypalone, z kofeiną, bez kofeiny. Tak naprawdę dosyć łatwo określić ten produkt. Ale w sekcji ubrań już chyba nie będzie tak łatwo, bo jak ocenić, jak staryfikować towar, który ma 50% wiskozy, 10% bawełny 30% poliestru?
Generalnie, jeżeli chodzi o sekcję odzieżową, najpierw należałoby zadać pytanie, czy to jest tkanina, czy to jest dzianina, bo to są dwie różne rzeczy. Ale jeżeli chodzi o samą taryfikację, to jeżeli mamy 40% bawełny a reszta składników jest mieszana, to traktujemy to jako syntetyk. One się kumulują, jak gdyby do taryfikacji. Ale jeżeli to będzie 40% bawełny, 10% wiskozy, 20% lnu, to będzie to dalej bawełna i i jeśli pozostałe dane składnikowe będą tylko kilkuprocentowe, to nadal będzie to bawełna. Zawsze patrzymy, którego surowca jest najwięcej w danym produkcie, w danym towarze.
Ze swojego doświadczenia, który z towarów lub grup towarowych sprawiały wam największe problemy?
Największe problemy generują zwykle elektronika i elektryka, przynajmniej z mojego punktu widzenia, ponieważ nie znam się na tym kompletnie i tam od 8536 pojawiają się urządzenia do przyłączania i odłączania obwodów, i co to są bezpieczniki, co to są izolatory… Zawsze tutaj dopytuje, najczęściej klienta, żeby jak najbardziej szczegółowo podał swoje dane dotyczące towaru. Ale to moje osobiste doświadczenia, bo znam takich ludzi, którzy akurat ten dział lubią, a nienawidzą ubrań, które też bywają problematyczne, a ja z kolei ubrania lubię taryfikować. I to zależy bardzo od wykształcenia, i bardzo często zainteresowań agenta celnego.
To jest ciekawe, to które działy są twoimi ulubionymi w taryfikowaniu?
Ulubione działy to jest odzież, tworzywo sztuczne, dział 84, czyli też maszyny, ale generalnie uwielbiam szukać po taryfie celnej, jeżeli znajdę jakieś ciekawe zagadnienie, to szukam - najpierw przeszukuję kody, później przeszukuję noty, przeszukuję też wyroki sądów, które zapadły w danej części oraz czy nie została wydana na dane towar wiążąca informacja taryfowa. To wszystko można znaleźć właśnie w ISZTAR.
ISZTAR to publiczny portal?
Tak, to jest portal rządowy.
Agnieszko, znamy przykłady optymalizacji podatkowych, kiedy kawiarnie objęte są odmienną stawką VAT dla kawy z mlekiem, aniżeli dla kawy czarnej. Czy przy taryfikowaniu celnym towarów, następują podobne, nazwijmy to, optymalizacje, czy próby optymalizacji, w celu zapłacenia niższych podatków, cła?
Jest kilka kodów taryfy celnej budzącej kontrowersje. Jednym z takich jest ceramika i wyroby z niej, szczególnie jeśli chodzi o ceramikę zwykłą czy szlachetną – porowatą, są tam znaczne różnice w cle między jedną, a drugą. Urząd celny zazwyczaj prosi nas o przesłanie dokumentów do takich towarów. Prosi również o wystawienie kontenera do rewizji, pobiera próby, i dopiero po przeanalizowaniu, i wynikach dostarczonych przez urząd, i do urzędu, jesteśmy informowani, która to jest z rodzaju ceramik, i od takiej jest pobierana należność.
Czyli tutaj trzeba się wykazać szczególną starannością, bo może nas czekać też rewizja kontenera.
Dokładnie. To klient powinien dowiedzieć się od swojego załadowcy, eksportera, dokładnie, jaki rodzaj towaru jest załadowany do kontenera.
Podsumowując, mamy swoje nowe towary, które chcemy importować bądź eksportować, jeżeli mamy wątpliwości w ich taryfikowaniu, zgłaszamy się do urzędu celnego celem potwierdzenia, że ten kod jest właściwy bądź nie. Przy prostszych produktach może nam pomóc w tym nasz agent celny. Czy masz jeszcze jakieś rady dla naszych słuchaczy?
Zawsze, żeby dokładnie opisywali towar, który mają - na przykład „zabawka” nie wystarczy. Musimy dokładnie wiedzieć, czy to jest zabawka wypchana, czy to jest zabawka konstrukcyjna, czy ta zabawka przypomina postać ludzką, czy jest to postać inna niż ludzka. Tego wszystkiego od nas wymaga taryfa celna.
Agnieszko bardzo znany przypadek, nie będę mówił o marce, bo nie może mówić o markach, ale to jest taka okrągła czekoladka i w środku jest taki plastikowy pojemnik z zabawką, bardzo znana. Wszystkie dzieci to lubią, dorośli również. No właśnie, czy to jest zabawka, czy to są słodycze?
Tu należałoby właśnie sięgnąć do biblii agentów celnych, czyli reguł rządzących taryfą celną i bodajże w regule trzeciej jest to dokładnie określone. Chodzi o to, co jest zasadniczym charakterem wyrobu - czy to zabawka.
Rozumiem. W poprzednim podcaście podałaś bardzo ciekawy przykład konia cyrkowego. Powiesz o nim dwa zdania?
Koń cyrkowy według taryfy celnej nie jest zwierzęciem, tak że nie taryfikujemy go do zwierząt żywych, tylko prawie, że na końcu taryfy jest taki dział menażeria cyrkowa i koń cyrkowy właśnie tam się powinien znaleźć.
Słoń podobnie.
Jeżeli występuje w cyrku.
Prywatnie kiedyś przy kawie opowiadałaś mi o wodzie święconej. Powiesz parę zdań?
Przy wodzie święconej nie ma znaczenia udział żadnych ceremoniałów nad nią odprawianych. Woda to woda. Taryfikujemy jako wodę.
I faktycznie miałaś zadanie staryfikować wodę święconą?
Pewien pan od taryfikacji na jednym kursie agentów celnych wymyślał nam przeróżne rzeczy (wtedy nie było jeszcze ISZTAR-a, funkcjonowało pięć książek taryfy celnej). Konkretnie dwie książki taryfy celnej oraz pięć tomów wyjaśnień do taryfy celnej. Nie było tak jak teraz, że się odpaliło komputer i się na stronę weszło, tylko trzeba to było po prostu przewertować.
Inne czasy.
Zupełnie.
Agnieszko, wspominałaś mi też prywatnie, jak piliśmy kawę wczoraj w kuchni, że często macie dylematy przy taryfikacji celnej. I co jest tak naprawdę receptą - bo mówiłaś o tej recepcie, tylko chciałbym, żebyś podzieliła się z naszymi słuchaczami - na właściwe staryfikowanie towaru?
Należy trzymać się wszystkich zasad, które określa taryfa celna. Czyli na początku główne reguły rządzące taryfą celną, następnie przejście do odpowiedniego działu, znalezienie odpowiedniego wyrobu, potem zapoznanie się z notami czy ten towar nie jest akurat wyrób, nie jest akurat wykluczony z danej pozycji z jakichś tam powodów. Jeżeli tam nie znajdziemy odpowiedzi, są jeszcze wiążące informacje taryfowe oraz są jeszcze wyroki sądu w sprawie taryfikacji.
A więc mamy tę receptę. Dodałbym do tego to, że to, o czym wcześniej wspominałaś, czyli kluczowe przeznaczenie towaru, zgadza się.
Tak, mamy na przykład lampkę, którą na złącze USB można podłączyć do komputera, żeby doświetlić sobie klawiaturę czy daną pracę, żeby nie męczyć wzroku. Czy taka lampka jest częścią komputera? Czy jest oświetleniem? I tu decyduje zasadniczy charakter wyrobu, do czego jest przeznaczony. Ona przeznaczona jest do oświetlenie, a nie jest to urządzenie wyjścia ani wejścia z komputera. Więc traktujemy ją jako lampkę.
Czyli mikrofon, który przed nami stoi i świeci, jest dalej mikrofonem, ale nie jest jeszcze lampką.
Nie jest lampką, to nie jest jego funkcja zasadnicza.
A więc największe problemy, możemy powiedzieć, zdarzają się przy tych urządzeniach „trzy w jednym”, „pięć w jednym”?
Zgadza się, chociaż na to też są wydawane właśnie albo wyroki, jeśli chodzi o taryfikację, ewentualnie, jeśli jest ujednolicone, to kopiarka, kserokopiarka z drukarką oraz ze skanerem, jest już sklasyfikowana do jednej pozycji - agent celny nie musi się głowić, tak jak to było kilkanaście lat temu, gdzie to zataryfikować. Taryfa celna również rozwija się wraz z rozwojem technicznym. W zeszłym roku była jej największa aktualizacja od kilku lat, doszło parę kodów, inne usunięto. Dzieje się tak wtedy, kiedy wiadomo, że technologia idzie do przodu, a wszystko trzeba sklasyfikować.
No właśnie, bo weźmy chociażby pod lupę drony, których jeszcze parę lat temu nie było. Co wtedy robiliście, kiedy one zaczęły się pojawiać? Rozumiem, że taryfa nie nadążała jeszcze za tą technologią?
I tutaj były dwie ścieżki klasyfikacji - albo jako zabawka, albo, jeśli miała kamerę, to wchodziła w sprzęt nagrywający.
